Στην πρόσφατη έκθεση του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, στη Νέα Υόρκη, που τιτλοφορείται «Οι δεινόσαυροι ανάμεσά μας», οι επιστήμονες έκαναν ειδική μνεία του ανθρώπου που ήδη από το 1860 διατύπωσε τη θεωρία της εξέλιξης των δεινοσαύρων, λέγοντας ότι οι δεινόσαυροι δεν εξαφανίστηκαν ποτέ ολοκληρωτικά από τη Γη, αλλά εξελικτικά υπάρχουν ακόμα.

Μόνο που στις ημέρες μας είναι πτηνά και για χάρη ακριβείας, 18 χιλιάδες είδη πουλιών.

Το 1859, ο Τόμας Χένρι Χάξλεϊ, λέκτορας παλαιοντολογίας και φυσικής ιστορίας στο Λονδίνο, ασπάστηκε τη δαρβινική θεωρία και μερικά χρόνια αργότερα προσπάθησε να την υπερασπιστεί με τη βοήθεια του Αρχαιοπτέρυγος, ενός απολιθώματος από τη Βαυαρία. Τον είχαν εντυπωσιάσει τα πολλά χαρακτηριστικά ερπετού που είχε το απολίθωμα, ενώ ταυτόχρονα διέθετε φτέρωμα. Σε μία μελέτη του, το 1867, ο Χάξλεϊ απέδειξε την εξελικτική σχέση ανάμεσα στα πτηνά και τα ερπετά, αναφερόμενος εκτενώς σε 14 ανατομικά χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται σε πτηνά και ερπετά, αλλά όχι στα θηλαστικά.

Ο Αρχαιοπτέρυξ ήταν ένας από τους «χαμένους κρίκους» που ανησυχούσαν τον Δαρβίνο, επειδή αποδυνάμωναν τη θεωρία της εξέλιξης. Ο Χάξλεϊ επισήμανε την ύπαρξη φτερώματος στο απολίθωμα όπως, εξάλλου, και οστού του στέρνου σε αυτό το αρχέγονο πτηνό αλλά και τη μακρά και οστεώδη ουρά ερπετού που διέθετε.

Γιατί, άραγε, χρειάστηκε να περάσουν τόσα χρόνια μέχρι να αποδεχθεί η επιστημονική κοινότητα ότι ο Χάξλεϊ είχε δίκιο όταν έλεγε ότι τα πτηνά προέρχονται από κάποιους σαρκοφάγους δεινοσαύρους;


Οπως επισημαίνει ο Μαρκ Α. Νόρελ, επικεφαλής του τομέα Παλαιοντολογίας του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και έφορος της έκθεσης, ανέκαθεν πίστευε στη θεωρία της εξέλιξης των δεινοσαύρων σε πτηνά. Τα τελευταία είκοσι χρόνια, όμως, συγκεντρώθηκαν πολύτιμα στοιχεία, καθώς αυξήθηκαν οι αποδείξεις ύπαρξης φτερωτών δεινοσαύρων στην Κίνα. Οι περισσότεροι ορνιθολόγοι διατηρούν βέβαια τις αμφιβολίες τους χωρίς, ωστόσο, να απορρίπτουν ολοκληρωτικά τη θεωρία.

Τις τελευταίες δεκαετίες, επίσης, οι βιολογικές επιστήμες βοηθούν στη μελέτη των δεινοσαύρων, χρησιμοποιώντας εργαλεία που μπορούν να αποκρυπτογραφήσουν πολύ καλύτερα τα μυστικά των απολιθωμάτων. Παλαιότερα, οι γεωλόγοι κυριαρχούσαν στον τομέα, αλλά σήμερα μπορούμε να μιλάμε για παλαιοντοβιολογία.

Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι χιλιάδες απολιθώματα εντοπίστηκαν στην επαρχία Λιαονίνγκ της Κίνας τα τελευταία 15 χρόνια. Τα πτηνά είναι τα μοναδικά φτερωτά όντα που ζουν σήμερα, αλλά πριν από 150 εκατομμύρια χρόνια, τα αρχέγονα πτηνά και οι δεινόσαυροι κάθε σχήματος και μεγέθους είχαν φτέρωμα, χωρίς απαραιτήτως να πετούν. Τα φτερά, λένε οι ερευνητές του μουσείου, είναι από τα χρησιμότερα καλύμματα του δέρματος για θερμομόνωση αλλά και προσέλκυση των συντρόφων και φυσικά για την πτήση.

Ο Πολ Σερένο, παλαιοντολόγος του πανεπιστημίου του Σικάγο, ανέλυσε πολλά από τα κινεζικά απολιθώματα που έζησαν πριν από εκατό εκατομμύρια χρόνια που βρέθηκαν στα ιζήματα της λίμνης. «Ο Χάξλεϊ ήταν ένας καταπληκτικός επιστήμονας» υπογραμμίζει ο Σερένο, επιβεβαιώνοντας ότι «κάποια από τα πρώτα πτηνά στην κινεζική ανασκαφή μοιάζουν με τον Αρχαιοπτέρυγα».

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]