Οι λαμπεροί δακτύλιοι του Κρόνου αποτελούσαν ένα μεγάλο αίνιγμα για τους επιστήμονες, ήδη από τον καιρό του Γαλιλαίου, ο οποίος τους παρατήρησε πρώτος γύρω στα 1610. Ο ίδιος αρχικά πίστεψε ότι επρόκειτο για έναν τριπλό πλανήτη, διότι μπορούσε να παρατηρήσει μόνο δύο ασύμμετρες φωτεινές εστίες, μια από κάθε πλευρά του πλανήτη. Τότε στα 1665 ο Christian Huygens πρότεινε ότι αυτές οι εστίες φωτός ήταν στην πραγματικότητα ένα επίπεδο σύστημα δακτυλίων που περιστρεφόταν γύρω από τον ισημερινό του πλανήτη.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι δακτυλίους διαθέτουν και οι 4 αέριοι γιγάντιοι πλανήτες του ηλιακού συστήματος – Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας – αν και μόνο του Κρόνου είναι εμφανείς όταν παρατηρούμε από τη Γη.


Αντίθετα με την εμφάνισή τους, δεν πρόκειται για συμπαγείς δακτυλίους ή δίσκους. Αποτελούνται μάλλον από μυριάδες κομματάκια πάγου, βράχων και σκόνης. Στην περίπτωση των λαμπερών ορατών δακτυλίων του Κρόνου, αυτοί αποτελούνται από περισσότερο πάγο, ο οποίος και ανακλά έντονα το ηλιακό φως. Επιπρόσθετα, ενώ οι δακτύλιοι του Κρόνου είναι φαρδιοί, των άλλων πλανητών είναι σημαντικά λεπτότεροι.

Οι δακτύλιοι του Κρόνου πιθανόν παριστάνουν μια σφοδρή σύγκρουση ενός φεγγαριού του από πάγο, η οποία άφησε τα υπολείμματά της πολύ κοντά στην επιφάνεια του πλανήτη, ο οποίος με την έλξη του δεν τα άφησε να διαφύγουν. Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι η Γη έχει επίσης το δικό της "σύστημα δακτυλίων" από διαστημικά σκουπίδια και υπολείμματα παλαιών δορυφόρων και άλλων κατεστραμμένων διαστημικών οχημάτων.

Οι δακτύλιοι συνήθως έχουν μηδαμινά αποτελέσματα στους πλανήτες, εκτός ίσως ως αποθήκες διαττόντων αστέρων, όταν το υλικό των δακτυλίων προοδευτικά πέφτει μέσα στην ατμόσφαιρα καθώς διασπάται με την πάροδο του χρόνου. Αν και οι δακτύλιοι είναι πολύ μεγάλοι, δεν περιέχουν σχεδόν καθόλου μάζα συγκρινόμενοι με τους πλανήτες.

Ο σχηματισμός των δακτυλίων του Κρόνου

Η Αμερικανή αστροφυσικός Robin Canup πάντως, με προσομοιώσεις στον υπολογιστή, απέδειξε ότι οι δακτύλιοι του Κρόνου και οι μικροί δορυφόροι από πάγο θα μπορούσαν να έχουν δημιουργηθεί κατά την προσέγγιση ενός γιγάντιου δορυφόρου του Κόκκινου Πλανήτη σε αυτόν. Καθώς τον πλησίαζε, οι τεράστιες παλιρροϊκές δυνάμεις που ασκούσε ο Κρόνος στο δορυφόρο θα πρέπει να «ξήλωσαν» τις εξωτερικές του στοιβάδες, οι οποίες αποτελούνταν σχεδόν αποκλειστικά από πάγο και δημιούργησαν εν τέλει το σύστημα δακτυλίων του και ορισμένους μικρούς εσωτερικούς δορυφόρους.


Αντίθετα, ο βραχώδης πυρήνας του αρχικού δορυφόρου θα πρέπει να παρέμεινε συμπαγής, καταλήγοντας να πέσει πάνω στον Κρόνο. Ενδεχομένως μάλιστα η βίαιη αυτή διαδικασία να συνέβη περισσότερες από μία φορές. Γιατί, όπως υποστηρίζει η Canup, είναι πολύ πιθανό ο αρχέγονος Κρόνος να περιβαλλόταν από περισσότερους γιγάντιους δορυφόρους στο μέγεθος του Τιτάνα. Σε αυτή την περίπτωση, κάθε φορά που γινόταν αυτή η διαδικασία το προηγούμενο σύστημα δακτυλίων που σχηματιζόταν γύρω από τον Κρόνο καταστρεφόταν για να αντικατασταθεί από ένα νέο.

Βάσει όλων αυτών, το σύστημα δακτυλίων που τώρα παρατηρούμε στον Κρόνο δεν είναι παρά τα παγωμένα συντρίμμια του τελευταίου γιγάντιου δορυφόρου που κατάπιε ο πλανήτης.

Και άλλοι αστροφυσικοί θεωρούν πολύ πιθανή αυτή την ερμηνεία, που ίσως επιβεβαιωθεί όταν το 2017 η διαστημοσυσκευή Cassini της NASA, η οποία βρίσκεται από το 2004 σε τροχιά γύρω από τον Κρόνο, πλησιάσει πολύ κοντά στους δακτυλίους.

Η διεξοδική μελέτη των δακτυλίων του Κρόνου, θα επιτρέψει στους αστροφυσικούς να προσδιορίσουν τη μάζα και την ηλικία τους. Τότε θα διαπιστώσουμε αν οι δακτύλιοι είναι πράγματι ηλικίας 4,5 δισεκατομμυρίων ετών, όπως προκύπτει από το μοντέλο της Robin Canup.

Τέλος, οι δακτύλιοι του Δία , του Ουρανού και του Ποσειδώνα πιθανά δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα συγκρούσεων μετεωριτών επάνω στους μικρότερους εσωτερικούς δορυφόρους των πλανητών αυτών. Σκόνη και βραχώδη κατάλοιπα εκτινάχθηκαν τότε από τις επιφάνειες των δορυφόρων και συνέχισαν να περιφέρονται γύρω από τον πλανήτη για αρκετό χρόνο. Πράγματι έχουμε ενδείξεις από παρατηρήσεις από το διαστημικό παρατηρητήριο Γαλιλαίος, που περιφέρεται γύρω από τον Δία, ότι το υλικό των δακτυλίων ακολουθεί απευθείας τα ίχνη τριών από τους μικρότερους εσωτερικούς δορυφόρους.

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]