Το Trisquel, ή επίσημα Trisquel GNU Linux, είναι ένα Linux Λ/Σ που βασίζεται στο Ubuntu. Το πρότζεκτ στοχεύει σε ένα σύστημα τελείως ελεύθερου λογισμικού χωρίς να υπάρχει καθόλου μέσα ιδιοταγές λογισμικό ή firmware. Χρησιμοποιεί το Linux-libre, μια έκδοση του πυρήνα Linux όπου ο μη ελεύθερος κώδικας έχει αφαιρεθεί. Η διανομή επαφίεται στις δωρεές των χρηστών για την ενίσχυσή της. Το σύμβολό της είναι ένα τρισκελές. Το Trisquel είναι καταχωρημένο στο Free Software Foundation σαν μια διανομή που περιέχει μόνο ελεύθερο λογισμικό. (Είναι και η διανομή που επιλέγει ο Richard Stallman). ("Αρνητικό" σημείο βέβαια είναι το ότι οι μη ελεύθεροι codecs "δεν είναι μέσα" όπως και στο Fedora. Αλλά όταν βάζει κάποιος αυτή την διανομή για ιδεολογικούς λόγους αρχών, δεν θέλει οτιδήποτε proprietary).
Εκδόσεις
Υπάρχουν τρεις βασικές εκδόσεις διαθέσιμες.
Trisquel Standard
Η Trisquel Standard έρχεται με το περιβάλλον GNOME, στα αγγλικά, ισπανικά και σε άλλες 51 γλώσσες (τα ελληνικά περιλαμβάνονται). Το image είναι περίπου 1,5 Gb DVD.
Trisquel Mini
Εναλλακτική στην κύρια διανομή της Trisquel. Είναι σχεδιασμένη να τρέχει σε netbooks και παλιό hardware. Χρησιμοποιεί το LXDE σαν περιβάλλον εργασίας GTK+ χαμηλών πόρων και εναλλακτικές εφαρμογές X Window System, αντί για GNOME, Qt/KDE apps. Το LXDE desktop επίσης περιλαμβάνει αγγλικά και ισπανικά σαν γλώσσες και μπορεί να εγκατασταθεί από ένα cd image των 500 Mb.
Αν υπάρχει σύνδεση στο διαδίκτυο, κατά την διάρκεια της εγκατάστασης γίνονται και οι ανάλογες αναβαθμίσεις, κατεβαίνουν locales για άλλες γλώσσες και documentation -όπως και σε άλλες διανομές.
Trisquel i18n
Μια πλήρης εγκατάσταση που περιλαμβάνει 51 γλώσσες, προεγκατεστημένες σε μια εικόνα DVD του 1,2 Gb.
Ο πλήρης κώδικας της διανομής είναι επίσης διαθέσιμος για κατέβασμα σε μια εικόνα DVD των 3 Gb.
Ιστορία της διανομής
Το σχέδιο ξεκίνησε στα 2004, με το σπονσονάρισμα του πανεπιστημίου του Vigo, στη γλώσσα της Γαλικίας. Υπήρχε υποστήριξη για εκπαιδευτικό λογισμικό και στα 2005 ο Richard Stallman ήταν επίσημος καλεσμένος σαν εφευρέτης του σχεδίου GNU. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα του σχεδίου τον Ruben Rodriguez, η υποστήριξη για την γλώσσα της Γαλικίας δημιούργησε ενδιαφέρον σε κοινότητες της Νότιας Αμερικής και του Μεξικού αλλά και σε μετανάστες από την επαρχία της Oράγγης. Τον Δεκέμβριο του 2008, η Trisquel συμπεριλήφθηκε στο FSF στην λίστα διανομών ελεύθερου λογισμικού και υποστηρίζεται ανάλογα.
Ιστορία των εκδόσεων
Οι εκδόσεις ξεκίνησαν με την 1.0 με την ονομασία "Arianrhod", τον πυρήνα Linux 2.6.18.6 και με το GNOME 2.14, ήταν βασισμένη στο Debian 4.0 "Etch". Από κει και πέρα ακολούθησαν άλλες 8 εκδόσεις βασισμένες σε Ubuntu, με διάφορες κωδικές ονομασίες. Τελευταία ήταν η 7.0 LTS "Belenos" στις 3 Νοεμβρίου 2014 (θα υποστηρίζεται μέχρι το 2019), είναι βασισμένη στον πυρήνα Linux Libre 3.13, περιλαμβάνει το GNOME 3.12 και βασίζεται στο Ubuntu 14.04 LTS "Trusty Tahr".
Οι παρούσες εκδόσεις έχουν μέσα το παρακάτω κοινότυπο λογισμικό, μια έκδοση του Firefox που λέγεται "Abrowser", αυτή δεν προτείνει non free add-ons και δεν έχει trademarks, ονόματα ή art που δεν είναι free. O Abrowser έχει γίνει rebranded γιατί η πολιτική Mozilla στα trademarks δεν επιτρέπει αλλαγές που περιλαμβάνουν το trademark της χωρίς συγκατάθεση. Ο Adobe Flash Player δεν περιλαμβάνεται, αντίθετα προσφέρεται το Gnash SWF viewer.
Προηγούμενες εξειδικευμένες εκδόσεις
Trisquel Edu
Είναι έκδοση της διανομής που στόχευε στην εκπαίδευση, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Περιείχε τα ανάλογα εκπαιδευτικά πακέτα. Όπως και την Trisquel Pro, οι εκδόσεις σταμάτησαν από την Trisquel 2.0 "Robur" στα 2008.
Trisquel on Sugar
H Trisquel on Sugar βασιζόταν στο περιβάλλον εργασίας Sugar, για διαδραστική μάθηση σε παιδιά. Εκδόθηκε την εποχή που είχε βγει και η Trisquel 7.
Trisquel Gamer
Ήταν μια ανεξάρτητη έκδοση που κατευθύνθηκε από τον David Zaragoza. Ερχόταν με 55 ελεύθερα παιχνίδια και μπορούσε να εκκινεί από live DVD ή USB drive. Είχε βγει την περίοδο που εκδόθηκε και η Trisquel 3.5 (2010), η οποία και δεν υποστηρίζεται πια.
Αποδοχή και δημοφιλία
Οι κριτικές πάνω στην διανομή είναι λίγο αντιφατικές. Ο Jesse Smith του Distrowatch έκανε review στην έκδοση 4.0 Taranis και την περίγραψε σαν εκλεπτυσμένη και αξιόπιστη. Σημείωσε κάποια δυσκολία ως προς την αφαίρεση λογισμικού. Ο Smith έδωσε συγχαρητήρια στην Trisquel σαν "ένα λειτουργικό σύστημα με χρησιμότητα, αντί για απλή συμμόρφωση με τους κανόνες του ελεύθερου λογισμικού".
Ο Jim Lynch του Linux Desktop Reviews, εξερεύνησε την έκδοση 5.5 "Brigantia" και την περίγραψε σαν καλά οργανωμένη και αναπτυγμένη. Την συνέστησε σε χρήστες που ενδιαφέρονται για το εντελώς ελεύθερο λογισμικό. Ο Lynch είπε πως "προορίζεται και για αρχάριους και για προχωρημένους χρήστες".
Ο Chris Fisher και ο Matt Hartley του Linux Action Show, εξήραν τον σχεδιασμό και την ευκολία χρήσης, καθώς και την υποστήριξη υλικού στην Trisquel 5.5 Mini, αλλά διαπίστωσαν πως ο πυρήνας Linux Libre έχει ελλείψεις υποστήριξης σε ασύρματες συσκευές. Είπαν πως "η διανομή απευθύνεται σε χρήστες ισχύος (power users) και πως αν είσαστε νέος χρήστης, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε μια διαφορετική διανομή".
Η Trisquel βρίσκεται στην θέση 70 από 100 στο distrowatch με 212 επισκέψεις ενδιαφέροντος την ημέρα και παρουσιάζει σταθερή τάση. O Richard Stallman ανακοίνωσε τον Ιανουάριο του 2015, πως θα χρησιμοποιεί την Trisquel σε ένα Thinkpad X60.
H επίσημη ιστοσελίδα της διανομής
- Κώδικας:
https://trisquel.info/
Η Trisquel με λίγα λόγια
Λ/Σ: Linux
Βασισμένη σε: Ubuntu
Προέλευση: Ισπανία
Αρχιτεκτονικές: x86, x86-64
Εξαρχής περιβάλλον εργασίας: GNOME, LXDE, OpenBox
Κατηγορία: Desktop, Education (υπάρχει Live medium)
Κατάσταση: Ενεργή
Πυρήνας: Μονολιθικός Linux
Userland: GNU Core Utilities
Άδειες: Ελεύθερου λογισμικού GNU, FSDG
HashTags: [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
Source: [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]