Πριν κάποια χρόνια ο browser που κυριαρχούσε ήταν ο Netscape. Ήδη τότε η Microsoft, έχοντας εφαρμόσει σκοτεινές και ύπουλες στρατηγικές, εξαφάνισε την περίπτωση να υπάρχει και κάποιο άλλο λειτουργικό σύστημα. Βλέπετε, πριν μια 20ετία σχεδόν τα πράγματα ήταν πολύ πιο διαφορετικά, σε όλους τους τομείς. Συνεχίζοντας εκείνη την στρατηγική, κατάφερε να εξαφανίσει και τον Netscape browser για να μπορέσει να επιβάλλει τον Internet Explorer. Όσοι browsers κι αν εμφανίστηκαν, ο ΙΕ (ή Inter Έκτρωμα, αν θέλετε), είχε τα ψηλότερα ποσοστά.
Το «μακρινό» 2004 όμως κάτι άλλαξε.
Από τις στάχτες ενός άλλου browser που υπήρχε με τ' όνομα: Mozilla, ξεπήδησε ένας νέος σύγχρονος browser ο οποίος έφερνε μια μεγάλη καινοτομία που δεν ήταν άλλη από την περιήγηση σε καρτέλες (tabs), αντί για παράθυρα.
Και μ' ένα παράξενο όνομα: Firefox! Μόλις μέσα σ' έναν χρόνο από την πρώτη του εμφάνιση, αυτός ο Ανοιχτού Κώδικα browser αγαπήθηκε, αναπτύχθηκε και ένα πλήθος από πρόσθετα υπήρχαν για να τον κάνουν ακόμα πιο λειτουργικό!
Και η μεγάλη αλήθεια είναι πως η μεγαλύτερη διάδοση τα πρώτα «πέτρινα» χρόνια του έγινε από το Linux, καθώς πολύ σύντομα οι διανομές, η μια μετά από την άλλη, άρχισαν να τον ενσωματώνουν. Πλέον υπάρχει έτσι κι αλλιώς σε όλους τους διαχειριστές πακέτων των διανομών, ενώ είναι διαθέσιμος σχεδόν για όλα τα λειτουργικά συστήματα που βρίσκονται εκεί έξω. Ίσως η μεγάλη ανοδική ακμή του Firefox να ήταν το 2010, τότε που έκλεινε τα έξι χρόνια παρουσίας, περνώντας συγχρόνως σε μια νέα εποχή (θα θυμάστε υποθέτω, τις ανταλλαγές τουρτών με την αντίστοιχη ομάδα ανάπτυξης του Internet Explorer). Παρεμπιπτόντως, εμείς αυτά τα στατιστικά στους browsers, βλέπαμε το 2010. Ενώ το 2011, βλέπαμε αυτά τα στατιστικά.
Ένα από τα δυνατά του σημεία είναι τα πρόσθετα (addons) τα οποία του αυξάνουν την χρηστικότητα, βοηθώντας τον κάθε άνθρωπο που τον χρησιμοποιεί να τον προσαρμόσει στις δικές του ανάγκες.
Τα χρόνια περάσανε όμως και σύντομα στο παιχνίδι μπήκε και η Google με τον Chrome (και το ανοιχτού κώδικα άλλοθί της, τον Chromium). Και η αλήθεια είναι πως μπήκε δυναμικά καθώς, σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις επιδόσεων αλλά και χωρίς καν αυτές, ήταν προφανές πως ο Chrome έβγαζε καλύτερες επιδόσεις από τον Firefox. Και εκτός αυτού, από την πρώτη του στιγμή έκανε μια κίνηση που αφ' ενός τον ωφέλησε, από την άλλη έδειχνε αρκετά για τον ποιο θεωρεί η Google ως πιο σοβαρό ανταγωνιστή και με πιο καινοτόμες ιδέες. Αν και σήμερα όλοι γνωρίζουμε καλά πως το τίμημα του να τρέχει ο Chrome/ium είναι βαρύ για την ram του υπολογιστή μας, και αφήνοντας απ' έξω όλα τα υπόλοιπα περί της πολιτικής της Google.
Παρότι δεν έγινε άμεσα ορατό εκείνη την περίοδο, η είσοδος του Chrome και η μεγαλύτερη καθιέρωση του Firefox - που, παρεμπιπτόντως, και καθόλου τυχαία, συμβάδιζε και με την όλο μεγαλύτερη διείσδυση του Linux - έφερε ριζικές ανατροπές στο «οικοσύστημα των browsers». Και δεν είναι μόνο αυτό: [Από τον Firefox στον Chrome και στην κορυφή Microsoft] που δίκαια μας προβλημάτιζε λίγα χρόνια πριν (τα έλεγε ο γέροντας), μα η στην ουσία εξάλειψη όλων των υπολοίπων browsers, μέχρι και του Opera με τους πιο «φανατικούς» χρήστες που αν και δεν είχε καμία σχέση με τα ποσοστά των Firefox, Chrome, ΙE, έχανε χρήστες οι οποίοι μάλλον προτιμούσαν τον Chrome. Αλλά ο μεγαλύτερος αντίκτυπος όπως φάνηκε ήταν στον ΙΕ καθώς λόγω της Google και της τεράστιας προβολής του, οι χρήστες των Windows, μπόρεσαν και βρήκαν έναν browser ώστε ν' απαλλαγούν από την φρίκη της Microsoft.
Για να μην μακρηγορούμε, σήμερα συμβαίνει το εξής: οι περισσότεροι νέοι browsers χρησιμοποιούν την ίδια μηχανή (web-kit) του Chrome (του Chromium για την ακρίβεια), μέχρι και ο Opera, είναι συμβατοί με τα addons του Chrome που στο σύνολό τους είναι addons του Firefox, αλλά - και αν δεν το καταλάβατε από πριν - υπάρχουν όχι μόνο νέοι browsers, αλλά και παλαιότεροι έρχονται βελτιωμένοι και πιο ανανεωμένοι, έχοντας ως βασική «προμετωπίδα» τις λέξεις: «ταχύτητα, ασφάλεια, ιδιωτικότητα» [πχ: Linux Browsers: Ποιοι είναι πόσοι υπάρχουν] και για να μην προσθέσουμε σε αυτούς και τους διάφορους κλώνους του Firefox.
Προφανώς όλοι αυτοί δεν έχουν τα ποσοστά των Firefox και Chrome, όμως υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που τους εγκαθιστούν και τους χρησιμοποιούν ως δευτερεύοντες και τέλος πάντων είναι παραπάνω από σαφές πως κάπου υπάρχει πρόβλημα στους μεγάλους browsers.
Είναι που είναι και καθημερινά γίνεται πιο βαρύ το διαδίκτυο, προσθέστε και την διαρκώς αυξανόμενη απαίτηση για συνεχές on-line παντού, οι browsers καλούνται να κάνουν περισσότερα και πιο πολύπλοκα πράγματα (πχ ή αυτό), με αποτέλεσμα να είναι πρακτικά ένα βήμα πίσω από κάποιες τεχνολογίες του διαδικτύου (που δεν εξετάσουμε εδώ κατά πόσο αναγκαίες είναι ή δεν είναι).
Όπως και να έχει, συνεχίζουμε ακόμα ν' ακούμε και διαβάζουμε πολλά για το ποιος είναι ο καλύτερος browser (πρόγραμμα περιήγησης). Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι ο Chrome της Google ή ο Opera είναι εξαιρετικά γρήγοροι, ή ότι κάποιος άλλος browser έχει πολύ καλύτερη απόδοση και ούτω καθεξής.
Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά είναι άνευ σημασίας όταν, επί της ουσίας, ο Firefox διαπρέπει, υπερέχοντας από οποιονδήποτε άλλο φυλλομετρητή.
Μπροστά του, όλοι οι άλλοι browsers μοιάζουν σαν παιδιά που προσπαθούν να μιμηθούν έναν ενήλικα. Μιλάω για τα χαρακτηριστικά και την υποστήριξη της κοινότητας.
Θα τον συγκρίνω με τους Google Chrome και Opera (που δεν είναι Ανοιχτού / Ελεύθερου Κώδικα), που είναι από τις πιο δημοφιλείς λύσεις σε πλατφόρμες Linux. Και αυτό γιατί ενώ υπάρχει και ο πολύ ελαφρύς browser για Linux, ο Midori, με έμφαση στην απλότητα, στην ταχύτητα και όσο γίνεται στην ιδιωτικότητα, μιλάμε για τους πιο δημοφιλείς φυλλομετρητές. Όπως υπάρχει και ο Pale Moon ένας σχετικά νέος browser ο οποίος είναι διαθέσιμος για Linux και Windows και βασίζεται στον Firefox, έχοντας όμως απαλείψει κάποια χαρακτηριστικά αυτού καταφέρνοντας να είναι, όπως λένε οι δημιουργοί του, κατά 25% ταχύτερος. Δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει αυτό το ποσοστό, όμως είναι αισθητά πιο ελαφρύς και γρήγορος ακόμα και με την προσθήκη addons. Αυτό οφείλεται σε μια μεγάλη σειρά από βελτιστοποιήσεις, καλύτερη υποστήριξη για επεκτάσεις (addon) τρίτων από την Mozilla, και ορισμένες διορθώσεις σφαλμάτων.
Όσον αφορά τώρα τον Internet Explorer ή τον Microsoft Edge, που ούτως ή άλλως δεν τους χρησιμοποιώ, δεν νομίζω πως υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε.
- Ας δούμε λοιπόν τι ισχύει και τι όχι.
Ο Firefox είναι καλύτερος και, αυτό, είναι γεγονός. Αναφέρομαι στα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούμε καθημερινά και που είτε λείπουν εντελώς από τους άλλους browsers είτε εφαρμόζονται ελλιπώς, συμπεριλαμβανομένων και των διαθέσιμων για όλες τις πλατφόρμες add-ons, που προσφέρουν τις ίδιες λειτουργίες.
Ας ξεκινήσουμε όμως με τα πιο απλά και βασικά. Όταν έχεις πολλές καρτέλες ανοιχτές, θέλεις να βλέπεις τον τίτλο της κάθε μίας. Σωστά; Αν κάνεις το ίδιο πράγμα στον Opera ή στον Google Chrome, θα πρέπει να συνηθίσεις να μην βλέπεις τον τίτλο τους. Άσε που είναι πολύ πιο εύκολο να την πατήσεις και να κλείσεις κατά λάθος μια καρτέλα που την χρειάζεσαι.
Τώρα βέβαια, κάποιον μπορεί να τον βολεύει (όταν κάποια στιγμή το όριο ξεπερνιέται) να μην χρειάζεται να μετακινείτε δεξιά αριστερά και να προτιμάει τον Opera που έχει εισάγει μια καρτέλα, όπου «στοιβάζει» αυτές τις καρτέλες και υπάρχει εύκολη πρόσβαση, χωρίς μετακίνηση ή άνοιγμα νέου παραθύρου. Αλλά, και σε αυτήν την περίπτωση ακόμα, την συγκεκριμένη λειτουργία την έχει και ο Firefox, απλά όχι εξ' ορισμού· χρειάζεται πρόσθετο (add-on) προκειμένου να επιτευχθεί, οπότε και πάλι μπορείς να τον προσαρμόσεις στα γούστα σου ή στις ανάγκες σου.
Και αυτό είναι το άλλο μεγάλο ατού του Firefox, τα add-ons του που τον κάνουν ακόμα πιο λειτουργικό. Απίστευτα χρηστικά και δεν νομίζω πως υφίσταται θέμα σύγκρισης με τα add-ons των άλλων browsers. Διαθέτει μία τέτοια ποικιλία από πρόσθετα, και όλα τους ένα κι ένα, που κυριολεκτικά μπορείς να προσαρμόσεις τον browser σου στα γούστα σου και στις ανάγκες σου.
Ο τρόπος που χρησιμοποιεί ο καθένας μας το διαδίκτυο είναι μοναδικός. Ο Firefox μας δίνει την δυνατότητα να τον αλλάξουμε για να μας ταιριάζει. Να αφαιρέσουμε ό,τι δεν μας ταιριάζει, να κρατήσουμε ό,τι χρησιμοποιούμε και να το τοποθετήσουμε σχεδόν οπουδήποτε θέλουμε.
Μπορούμε να αλλάξουμε την διάταξη των στοιχείων στο πρόγραμμα περιήγησής μας κατά το δοκούν. Και αυτό, είναι κάτι που κανείς browser δεν το κάνει καλύτερα από τον Firefox· είναι αυθεντία στο είδος του, όπως και να το κάνουμε.
Λίγο-πολύ, μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε, όπως το να μετακινήσουμε την γραμμή διευθύνσεων πάνω από τις καρτέλες για παράδειγμα.
Θέλετε περισσότερη εξατομίκευση; Τα πλήρη θέματα μεταμορφώνουν την όψη του περιηγητή σας με στυλ για τα παράθυρα, την γραμμή διευθύνσεων, τα κουμπιά, τις καρτέλες, και τα μενού. Και δεν μιλάμε απλά για ποικιλία και εφαρμογή διαφορετικού background (υπόβαθρου). Ανάλογα με το θέμα που θα επιλέξεις, το πρόγραμμα περιήγησης ενσωματώνεται καλύτερα στο τρέχον θέμα του συστήματος. Και αυτό είναι κάτι που δεν μπορείς να το κάνεις με άλλες εφαρμογές.
Το δε μενού του που εμφανίζεται στο δεξί κλικ, είναι ό,τι χρειάζεσαι. Όταν είσαι σε μια ιστοσελίδα, με δεξί κλικ σε ένα κενό μέρος της ιστοσελίδας, έχεις όλο το μενού – από την προβολή πηγαίου κώδικα της σελίδας, μέχρι την ανανέωσή της και την προσθήκη στα αγαπημένα. Δεν χρειάζεσαι τίποτα άλλο. Ή μάλλον χρειάζεσαι. Να μπορείς να δεις το μέγεθος ενός αρχείου πριν να το κατεβάσεις. Ο Firefox χρησιμοποιεί το δικό του μενού αποθήκευσης αρχείων, και αυτό είναι ιδιαίτερα διαμορφώσιμο χάρις στα add-ons του. Κάτι που δεν μπορεί να γίνει με κανέναν άλλον browser.
Ένα άλλο ενδιαφέρον χαρακτηριστικό έχει να κάνει με το πώς μπορείς να μετακινήσεις το πρόγραμμα περιήγησης μετά την εγκατάσταση του λειτουργικού συστήματος. Το μόνο που χρειάζεται να κάνεις είναι να αντιγράψεις το προφίλ σου (τον φάκελλο με τα δεδομένα) και να το αποθηκεύσεις κάπου. Αφού εγκαταστήσεις το νέο λειτουργικό σύστημα, βάζεις το προφίλ σου στο νέο σου λειτουργικό σύστημα, και βρίσκεις τα πάντα στην θέση τους. Και δεν έχει να κάνει με ποιο λειτουργικό θα επιλέξεις. Μπορείς, για παράδειγμα, να πάρεις το προφίλ σου από μια διανομή Linux και να το αντιγράψεις σε ένα λειτουργικό σύστημα των Windows.
Δεν νομίζω πως έχει νόημα να αναφερθώ σε ένα-ένα τα χαρακτηριστικά του Firefox, που η λειτουργικότητά τους δεν έχει όρια.
Θα έλεγα πως ο Mozilla Firefox είναι ο πληρέστερος browser για όλες τις πλατφόρμες, από κάθε άποψη. Και σίγουρα είναι έτσι σχεδιασμένος ώστε να προστατεύει και να σέβεται το ιδιωτικό μας απόρρητο.
Αν μου ζητούσαν να τον περιγράψω με 3 λέξεις, θα έλεγα:
Ευελιξία, ιδωτικότητα, πληρότητα.
Τι άλλο να ζητήσεις από ένα πρόγραμμα περιήγησης;
Χμμμ..., αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί, αυτό που ζητάς και προσδοκείς από τον browser που χρησιμοποιείς είναι να μην «σε κρεμάει».
Οκ, είναι γεγονός πως η καθυστέρηση και η αργή απόδοση στους browsers, που γίνονται τόσο ασήκωτοι και έχουν τόσο μεγάλη κατανάλωση μνήμης, έχει να κάνει, όπως ήδη είπαμε, πρώτα απ' όλα με το ίδιο το web. To διαδίκτυο έχει γίνει βαρύ με τις νέες τεχνολογίες που χρησιμοποιεί και κάθε χρόνο θα γίνεται όλο και πιο βαρύ. Αυτό βέβαια δεν γίνεται επειδή υπάρχουν κάποιοι κακοί τύποι που τα κάνουν αυτά εξεπίτηδες. Είναι μια αναπόφευκτη εξέλιξη της τεχνολογίας και προφανώς είναι αδύνατο να ληφθούν υπόψη, σε αυτήν την πρόοδο, οι απαρχαιωμένες τεχνολογίες και οι αξιολύπητες συνδέσεις που χρησιμοποιούν τριτοκοσμικές χώρες όπως για παράδειγμα η Ελλάδα (μια χώρα με τις πιο υψηλές τιμές για πρόσβαση στο διαδίκτυο και με τις χαμηλότερες επενδύσεις για την ανάπτυξη). Άλλωστε, οι ταχύτητες και υποδομές που υπάρχουν αυτήν την στιγμή στον βόθρο της Ευρώπης ήταν γεγονός σε άλλες χώρες από την δεκαετία του 90. Συνεπώς η εξέλιξη ακολουθεί αναπόφευκτα την πρόοδο, αδιαφορώντας για την μη πρόοδο και πολύ σωστά συμβαίνει.
Δεν μπορώ όμως να μην επισημάνω ότι ο Firefox εδώ και πάρα πολύ καιρό είναι (μάλλον στο Linux, γενικώς) -ΕΠΙΕΙΚΩΣ- απαράδεκτος! Και για να μην γενικολογούμε, έστω σε κάποιες εκδόσεις του. Λες και δεν άλλαξε τίποτα τόσα χρόνια μετά από τότε που το παραδεχόταν και η Mozilla. Που, αν θυμάστε, μείναμε με την απορία αρκετό καιρό ακόμα..
Εν αντιθέσει με τα Windows, που κατά γενική ομολογία, πάει αρκετά καλύτερα.
Και αυτό μπορώ να το επιβεβαιώσω από προσωπικό παράδειγμα: Στο σχολείο, σε Windows, όχι απλά ανοίγουμε πάνω από 15 σελίδες (ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ), και ανοίγουν σφαίρα, αλλά ο καθένας ανοίγει τον δικό του Firefox - για να μην κλείσει κατά λάθος κάποια καρτέλα του άλλου και χάσει την δουλειά του (το υλικό με το οποίο δουλεύει). Δηλαδή, στον υπολογιστή, θα δεις τουλάχιστον 5 Firefox ανοιχτούς, με καμιά 15αριά καρτέλες ο καθένας. Και μιλάμε για παμπάλαιους υπολογιστές, με δυνατότητες μηδαμινές, με Windows XP.
Αυτό όμως που με πειράζει περισσότερο είναι οι... διακρίσεις (που ανέφερα πιο πάνω).
Ε, πώς να το κάνουμε, δεν γίνεται ένας Ανοιχτού / Ελεύθερου Κώδικα browser να μην κρασάρει σε Windows και να τρώει τέτοια κολλήματα σε ανοιχτού κώδικα / Ελεύθερο λογισμικό όπως το Linux.
Σίγουρα, υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να μισήσει κάποιος τον Firefox και κάποιοι όχι άδικα, αρκετά θα μπορούσαν να ειπωθούν και για αδιαφάνεια ορισμένες φορές στην Mozilla και σίγουρα αμέτρητοι θα είναι και οι λόγοι που μπορεί να τον μισεί κάποιος σε ατομικό επίπεδο σαν χρήστης. Υπάρχουν μάλιστα και οργανωμένα γκρουπ με Firefox haters, αλλά στην πλειοψηφία τους είναι αστεία τα όσα λένε και πολύ λίγες είναι οι περιπτώσεις που κάποιοι έχουν θέσει ισόβαρα και εμπεριστατωμένα διάφορα θέματα προς συζήτηση.
Όπως και να έχει όμως, ο Firefox είναι το αναγκαίο καλό (τι εννοείς, το έχουν πει άλλοι αυτό πριν και η παρουσία του είναι απολύτως σημαντική, όχι μόνο για τα πολύ σημαντικά ανοιχτά πρότυπα που καθιερώνει, αλλά και για την οπτική που έχει για το διαδίκτυο η οποία έχει πλέον ακτιβιστική και κοινωνική μορφή, σε μια εκ' των πραγμάτων άσχημη εποχή για εμάς που είμαστε οι καθημερινοί άνθρωποι και χρήστες του διαδικτύου.
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.] Web [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]
Source: [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]