Στις 17 Μαρτίου του 2017 είναι προγραμματισμένο να εκτοξευθεί από το Ακρωτήριο Κανάβεραλ στο Διάστημα ο UPSat, ο πρώτος δορυφόρος που φτιάχτηκε στην Ελλάδα - δημιούργημα του Πανεπιστημίου Πατρών και του Libre Space Foundation. Σημειώνεται πως το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε εκτόξευση στις 30 Δεκεμβρίου του 2016.

Πρόκειται για τον πρώτο δορυφόρο ανοιχτής σχεδίασης και ανοιχτού λογισμικού, που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα. Είναι ένας νανοδορυφόρος με διαστάσεις 20 cm x 10cm x 10cm, σύμφωνα με τις προδιαγραφές δορυφόρων κατηγορίας «cubesat» μεγέθους 2U. Τα cubesats συχνά τίθενται σε τροχιά από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό ή ως δευτερεύον φορτίο από άλλες τροχιακές αποστολές μεγαλύτερων δορυφόρων. Ο στόχος της αποστολής QB50, στην οποία ο UPSat συμμετέχει, είναι να δημιουργηθεί ένα δίκτυο από πενήντα cubesats για να μελετήσει τα κατώτερα στρώματα της θερμόσφαιρας, τα οποία είναι τα λιγότερο μελετημένα τμήματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως πρόσφατα η χώρα μας εντάχθηκε ξανά στα προαιρετικά προγράμματα της ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος- EOΔ), μετά από απουσία τριών ετών, με επένδυση 8,2 εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη τριετία, ύστερα από από επιτυχή προσπάθεια του υπουργείου Παιδείας για την εξεύρεση των σχετικών κονδυλίων. Η απόφαση αυτή χαιρετίστηκε από την ESA.

Ιστορικό - Συντελεστές

Ο UPSat, ο πρώτος ελληνικός μικρός δορυφόρος ανοιχτής σχεδίασης και ανοιχτού λογισμικού, ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε στην εταιρεία νανοδορυφόρων Innovative Solutions In Space (ISISpace), τεχνοβλαστό του Πολυτεχνείου του Ντελφτ της Ολλανδίας.

Ο UPSat σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από το Libre Space Foundation και το Πανεπιστήμιο της Πάτρας για να συμμετάσχει στην διεθνή ερευνητική αποστολή QB50.

Πρόκειται για μια διεθνή ερευνητική αποστολή 50 δορυφόρων με σκοπό την συλλογή δεδομένων για τη θερμόσφαιρα, το ανώτατο στρώμα της ατμόσφαιρας της Γης. Το εγχείρημα συντονίζεται από το βελγικό Ινστιτούτο Δυναμικής Ρευστών «Von Karman».

Η έναρξη του προγράμματος QB50 γίνεται επίσημα το καλοκαίρι του 2012. Η ομάδα UPsat, που είχε δημιουργηθεί από το 2009, υπέβαλε πρόταση ένταξης στο Project τον Απρίλιο του 2012, και μετά από αξιολόγηση επιλέχθηκε να συμμετέχει στην αποστολή των 50 μικροδορυφόρων.

Τον Ιανουάριο του 2016, ο μη-κερδοσκοπικός οργανισμός Libre Space Foundation, εντάχθηκε στην ομάδα UPSAT. Η συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Πάτρας έπαιξε καταλυτικό ρόλο για την ολοκλήρωση της κατασκευής του δορυφόρου και φυσικά της τελικής του παράδοσης.

Μέσα σε διάστημα μερικών μηνών (Ιανουάριος 2016 – Αύγουστος 2016), έγινε η κατασκευή υποσυστημάτων, η τελική συναρμολόγηση, ο πειραματικός χαρακτηρισμός και η παράδοση του δορυφόρου.

Η παράδοση του UPSat στην ISISpace είναι η πρώτη ολοκληρωμένη στο πλαίσιο του προγράμματος QB50. Οι μηχανικοί από τα Τμήματα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών και Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου της Πάτρας, καθώς και του Libre Space Foundation, που κατασκεύασαν τον UPSat, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο «Von Karman» και τους μηχανικούς της ISISpace, ολοκλήρωσαν με επιτυχία όλες τις διαδικασίες ελέγχου και παράδοσης, προκειμένου να επιτρέψουν την ενσωμάτωση του UPSat στο σύστημα εκτόξευσης.

Ο UPSat θα παραδοθεί από την ISISpace στην ιδιωτική αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία Orbital ATK. Στη συνέχεια, αναμένεται να εκτοξευθεί μέσω του ρομποτικού διαστημοπλοίου τροφοδοσίας Cygnus της τελευταίας και να φθάσει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) την 27ή Μαρτίου 2017.

Τελικά, μετά την επιτυχή σύνδεση με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ο UPSat θα εκτοξευθεί από το σύστημα εκτόξευσης της NanoRacks που βρίσκεται στον ISS.

Αν όλα πάνε καλά, αυτό θα είναι το επιστέγασμα του οράματος του Πανεπιστημίου της Πάτρας και του Libre Space Foundation για έναν δορυφόρο ελληνικής κατασκευής, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου οικοσυστήματος ανοιχτών τεχνολογιών στο διάστημα.

Το Libre Space Foundation (LSF) είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει ως σκοπό την προώθηση, εξέλιξη και ανάπτυξη ανοιχτού κώδικα τεχνολογιών για το διάστημα.

Το LSF σχεδίασε, κατασκεύασε και παρέδωσε υποσυστήματα του UPSat (υλικό και λογισμικό), αναπτύσσοντάς τα ως εγχειρήματα ανοιχτού κώδικα.

Το Libre Space Foundation ξεκίνησε την πορεία του το 2014 από τους δημιουργούς του SatNOGS project. Το όραμα του οργανισμού εντάσσεται στη λογική της ελεύθερης, ανοιχτής και προσβάσιμης από όλους πληροφορίας. Σκοπός τους είναι η ανάπτυξη και προώθηση τεχνολογιών δωρεάν ανοιχτού κώδικα και γνώσεων σχετικών με το διάστημα.

Τέλος, ο χώρος που μεταφέρθηκε για την ολοκλήρωση του ο UPsat είναι ένα ημι-υπόγειο, 120τ.μ., στην Αθήνα. Ανοιχτό σχεδόν 24/7. Εκεί στεγάζεται η κοινότητα του Hackerspace.gr. Η λογική του Hackerspace.gr συνυπάρχει αρμονικά με τον τρόπο που λειτουργεί το Libre Space Foundation. Πρόκειται για κάτι παραπάνω από έναν χώρο, πρόκειται για μια κοινότητα. Μια κοινότητα φίλων και συνεργατών που είναι έτοιμοι να μοιραστούν ιδέες, να συνεργαστούν, να δημιουργήσουν, να μάθουν.

Η παράδοση

Όπως ανακοίνωσε με δελτίο τύπου στις 26/9/2016 η ομάδα μηχανικών του UPSat , ο πρώτος δορυφόρος ανοιχτής σχεδίασης και ανοιχτού λογισμικού παραδόθηκε επιτυχώς στην Innovative Solutions In Space (ISISpace), την 18η Αυγούστου στο Delft της Ολλανδίας. Η παράδοση αποτελεί το πρώτο μεγάλο βήμα για την εκτόξευση του δορυφόρου στο διάστημα (παρατίθεται το πρωτότυπο δελτίο τύπου).

Η παράδοση του UPSat είναι η πρώτη ολοκληρωμένη στην ISISpace στα πλαίσια του προγράμματος QB50. Μηχανικοί από Πανεπιστήμιο της Πάτρας (τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών & τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών) και το Libre Space Foundation, που κατασκεύασαν τον UPSat, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Von Karman και τους μηχανικούς της ISISpace ολοκλήρωσαν με επιτυχία όλες τις διαδικασίες ελέγχου και παράδοσης, προκειμένου να επιτρέψουν την ενσωμάτωση του UPSat στο σύστημα εκτόξευσης της NanoRacks.

Ο UPSat θα παραδοθεί στην Orbital ATK, και στην συνέχεια θα εκτοξευθεί στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό μέσω του αυτοματοποιημένου διαστημοπλοίου τροφοδοσίας Cygnus, την 30η Δεκεμβρίου 2016 (αρχική ημερομηνία εκτόξευσης η οποία μεταφέρθηκε για τις 17 Μαρτίου του 2017). Μετά την επιτυχή σύνδεση με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ο UPSat θα εκτοξευθεί από το σύστημα εκτόξευσης της NanoRacks που βρίσκεται στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.

Σηματοδοτείται έτσι ένα σημαντικό γεγονός προς την υλοποίηση του οράματος του Πανεπιστημίου της Πάτρας και του Libre Space Foundation για έναν δορυφόρο ελληνικής κατασκευής στα πλαίσια ενός οικοσυστήματος ανοιχτών τεχνολογιών στο διάστημα.

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

 [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]