Το ENGAGE επιτρέπει την άμεση πληροφόρηση και έλεγχο των κυβερνητικών δεδομένων

Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών έχουν επιδείξει μια πρωτοφανή προοπτική μεταρρυθμίσεων στο δημόσιο τομέα. Η υπόσχεση μια ανοιχτής διακυβέρνησης έφερε το επιχείρημα των ανοιχτών δεδομένων (open data) στο προσκήνιο.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν ακόμα αρκετές δυσκολίες που εμποδίζουν την αποτελεσματική διερεύνηση, διαχείριση και διανομή μεγάλων όγκων διαθέσιμων δεδομένων του δημόσιου τομέα σε κοινότητες που μπορούν να συμβάλλουν στην πραγματοποίηση τέτοιων μεταρρυθμίσεων, όπως ερευνητές, δημοσιογράφοι, προγραμματιστές λογισμικού και ακόμα απλοί πολίτες.

Παραδοσιακά, τα δεδομένα του Δημοσίου Τομέα (Public Sector Information- PSI) δημοσιεύονταν σε οποιοδήποτε μορφή ήταν διαθέσιμη εκείνον τον καιρό ή πιο βολικό για τον κυβερνητικό οργανισμό που ήταν υπεύθυνος να τα εκδώσει. Πρόσφατα όμως, η συνειδητοποίηση ότι η δύναμη των ανοιχτών δεδομένων προέρχεται από τη δυνατότητα εύκολης και αποτελεσματικής ταξινόμησης, αναζήτησης, διαλειτουργικότητας, μετατροπής και χρήσης σε ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, έχει οδηγήσει στις λεγόμενες πρωτοβουλίες Ανοιχτών Δεδομένων (Open Data). Σε αυτό το πλαίσιο, έννοιες όπως η συνεργασία σε κοινωνικά δίκτυα και ο πληθοπορισμός (crowd sourcing ), έχουν τη δυνατότητα να φέρουν άνευ προηγουμένου αξία στην επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων του Δημοσίου.

Ο κύριος στόχος της πλατφόρμας ENGAGE που πρόσφατα μπήκε σε beta έκδοση – είναι η ανάπτυξη και η χρήση μιας πανευρωπαϊκής υποδομής δημοσίων δεδομένων, που ενσωματώνει δεδομένα από πολλαπλές κυβερνήσεις ανά την Ευρώπη και μπορεί να υποστηρίξει συνεργασίες από διάφορες ομάδες χρηστών όπως αναλυτές, δημοσιογράφους και επιστήμονες-ερευνητές, ενώ ταυτόχρονα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να έχουν άμεση πληροφόρηση και έλεγχο στα δημόσια δρώμενα. Η πλατφόρμα είναι ανοιχτή για εγγραφή στο κοινό στο σύνδεσμο [Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]

Ουσιαστικά, η πλατφόρμα ENGAGE είναι μια συνεργατική υποδομή δημόσιων δεδομένων που παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για την αναζήτηση, απόκτηση, οπτικοποίηση, τροποποίηση και διαμοιρασμό ανοιχτών δεδομένων. Έτσι διαφοροποιείται από ένα απλό αποθετήριο δημόσιων δεδομένων αφού παρέχει προηγμένες δυνατότητες εύρεσης και χρήσης δεδομένων μέσω πλούσιων μεταδεδομένων –δηλαδή δεδομένων που περιγράφουν τα δεδομένα- (enhanced rich metadata), καθώς και ένα εύκολο συνεργατικό περιβάλλον για αναλυτές, δημοσιογράφους, ερευνητές, και πολίτες, που μπορούν να επωφεληθούν από ανοιχτά δημόσια δεδομένα για επαγγελματική ή προσωπική χρήση.

Τα δημόσια δεδομένα μπορεί να είναι οτιδήποτε από αποτελέσματα εκλογών, στατιστικά πληθυσμού, ποσοστά ανεργίας, δημόσιες δαπάνες, μέχρι στατιστικά μετανάστευσης, μεταφορών, περιστατικών πυρκαγιών και εγκληματικότητας. Επειδή τα αρχεία αυτά είναι συνήθως σε μορφή που δεν μπορούν να επεξεργαστούν εύκολα (π.χ. PDF), η κοινότητα της πλατφόρμας ENGAGE συνεργάζεται με τα εργαλεία της για να τα κάνει πιο δομημένα και με πιο πλούσια μεταδεδομένα (όπως φύλλα εργασίας csv ή excel). Μέσω τέτοιων συνεργασιών, ο Δημόσιος Τομέας, μπορεί να προχωρήσει σε πιο τυποποιημένες, αποτελεσματικές και σημασιολογικά εμπλουτισμένες δομές που θα επιτρέψουν να φτάσει η επαναχρησιμοποίηση των ανοιχτών δεδομένων στην πλήρη δυναμική της.

Χαρακτηριστικά της πλατφόρμας ENGAGE και υπηρεσίες

Η πλατφόρμα ENGAGE είναι αυτή τη στιγμή σε δοκιμαστική φάση (beta version) μετά από περισσότερα από 2 χρόνια εντατικής έρευνας και ανάπτυξης στο πλαίσιο ομώνυμου συγχρηματοδοτούμενου έργου του 7ου Προγράμματος Πλαισίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το αποτέλεσμα είναι μια σταθερή πλατφόρμα που προσφέρει πολλά χαρακτηριστικά και υπηρεσίες στους χρήστες της. Οι εταίροι που συνεργάζονται για την πλατφόρμα ENGAGE έχουν επιτύχει την εκτέλεση και ενσωμάτωση μια συλλογής υπηρεσιών βασισμένων στα δεδομένα και χαρακτηριστικών κοινωνικών δικτύων, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

- Aυτόματη πολύγλωσση αναζήτηση δεδομένων.
- Αυτόματη μετάφραση των δεδομένων και των μεταδεδομένων.
- Τροποποίηση/επέκταση δεδομένων (που απεικονίζεται σε ειδικό γράφο).
- Πολύπλευρη αναζήτηση πλήρους κειμένου στα δεδομένα χρησιμοποιώντας την «ελαστική» αναζήτηση.
- Κατέβασμα/ανέβασμα δεδομένων από εγγεγραμμένους χρήστες / και ορισμός μεταδεδομένων.
- Οπτικοποίηση (visualization) με γράφημα και χάρτη δεδομένων.
- Σύνθετες αναζητήσεις δεδομένων με αυτόματη μετάφραση από πολλές Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις (π.χ. δημόσιων αρχών) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
- Εμφάνιση πληροφοριών προέλευσης δεδομένων.
- Σχηματισμός ομάδων χρηστών /κοινοτήτων.
- Σχόλια και συζητήσεις σχετικά με αρχεία δεδομένων(αρχικά ή τροποποιημένα).
- Έγκριση /απόρριψη και διαβάθμιση (rating) των αρχείων δεδομένων ως δείκτης ποιότητας.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της πλατφόρμας ENGAGE είναι η δυνατότητα προγραμματισμού πάνω στα δεδομένα του με παροχή ειδικής διεπαφής (Application Programming Interface-API), το οποίο αποτελείται από δύο στοιχεία: Το API αναζήτησης, που στοχεύει στην αναζήτηση και ανάκτηση περιεχομένου από την πλατφόρμα ENGAGE, και το API έκδοσης που είναι διαθέσιμο στους οργανισμούς του δημόσιου τομέα που επιθυμούν να ενσωματώσουν την ροή εκδόσεων των δικών τους συστημάτων διαχείρισης, για να υποβάλλουν αυτόματα ή να ανανεώνουν datasets (σύνολα δεδομένων) στην πλατφόρμα ENGAGE.

Συνεργασίες και χρήση της πλατφόρμας ENGAGE

Οι συντονιστές της πλατφόρμας ENGAGE συνεργάστηκαν πρόσφατα με το Ελληνικό portal ανοιχτών δεδομένων, data.gov.gr, παρέχοντας τεχνογνωσία αλλά και λογισμικό. To ελληνικό portal που ξεκίνησε και αυτό πρόσφατα τη λειτουργία του επαναχρησιμοποίησε και ενσωμάτωσε κομμάτια της υποδομής της πλατφόρμας ENGAGE στην δικιά του υποδομή, πρακτικά επικυρώνοντας την αξία και τον καινοτόμο χαρακτήρα της πλατφόρμας ENGAGE.

Ένα άλλο παράδειγμα πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η πλατφόρμα ENGAGE επιτυχημένα αποτελεί η συνεργασία με τον Ολλανδικό Οργανισμό Data Archiving and Network Services (DANS). Ο DANS είναι ένας γνωστός οργανισμός παροχής δεδομένων στην Ολλανδία που παρέχει μεγάλους όγκους δεδομένων έρευνας των Ολλανδικών κυβερνητικών οργανισμών σε αναλυτές, σπουδαστές, πολίτες και οποιονδήποτε ενδιαφέρεται.

Παρόλο που η υποδομή του DANS παρέχει σημαντικά δεδομένα και κάποια εργαλεία για την επαναχρησιμοποίηση και την ανάλυση ποιότητας κάποιων από αυτών των δεδομένων, δεν παρέχει τη δυνατότητα οπτικοποίησης των δεδομένων σε χάρτη ή τη δυνατότητα συζήτησης και εργασίας συνεργατικά.

Η πλατφόρμα ENGAGE χρησιμοποιήθηκε σε αυτήν την περίπτωση για τη συνεργασία με κάποιους χρήστες για να μετατρέψουν κατάλληλα έναν αρχείο δεδομένων που είχε εκδοθεί αρχικά από το DANS ώστε να μπορεί να οπτικοποιηθεί γραφικά και για να αξιολογηθεί η ποιότητά του. Η υποδομή της πλατφόρμας ENGAGE προσέφερε πολλά εργαλεία που είναι χρήσιμα για συζήτηση, οπτικοποίηση και αξιολόγηση των δεδομένων. Όταν υπήρξαν απορίες ή προβλήματα, ερωτήθηκε η κοινότητα των χρηστών του ENGAGE σχετικά με το πώς να επιλυθούν τα προβλήματά τους. Πολλοί χρήστες συνεργάστηκαν προκειμένου να επιτύχουν τη μετατροπή και την οπτικοποίηση των δεδομένων γραφικά ή σε χάρτη.

Στο επόμενο διάστημα η πλατφόρμα ENGAGE θα αναζητήσει πόρους από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, διερευνώντας διαφορετικά επιχειρησιακά μοντέλα (business models). Σε κάθε περίπτωση, θα είναι διαθέσιμη τουλάχιστον ως το καλοκαίρι του 2015 και καλεί τον κόσμο να εισέλθει στην κοινότητα ENGAGE και να επωφεληθεί των δεδομένων και των υπηρεσιών της.