Καθορίζουν σιωπηλά τη συμπεριφορά οδηγών και πεζών στους δρόμους
Στη Μεγάλη Έκθεση (Great Exhibition) του 1851 όλοι το κοιτούσαν με απορία. Το 1868 –σύμφωνα με τη Wikipedia- τοποθετήθηκε το πρώτο φανάρι σε δρόμο του Λονδίνου.

Στις μέρες μας οι κάτοικοι των πόλεων τα αντικρίζουν καθημερινά, χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι τα «υπακούν» κάθε φορά.

Τα φανάρια επηρεάζουν και διαμορφώνουν την κίνηση στις πόλεις και καθορίζουν τον τρόπο που μετακινείται κανείς μέσα σε αυτές, είτε κυκλοφορεί με κάποιο όχημα είτε με τα πόδια του!

«Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς μια τεχνολογία με τόσο ευρεία αποδοχή, με τόσο μεγάλη επιρροή, τόσο καλά σχεδιασμένη και τόσο… πανταχού παρούσα» γράφει ο Dan Saffer στο Wired.

Δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν τα φανάρια κάθε μέρα. Έχουν σχεδιαστεί χωρίς να χρειάζονται ιδιαίτερες γνώσεις για να καταλάβει κανείς τη λειτουργία τους, «δουλεύουν» μέρα-νύχτα και πρόσφατα ενισχύθηκαν με ειδικούς λαμπτήρες LED προκειμένου να είναι καλύτερα ορατά από οδηγούς και πεζούς.

Ένα φανάρι μπορεί να απευθύνεται από μία, έως πολλαπλές λωρίδες κυκλοφορίας.

Το πορτοκαλί χρώμα

Αρχικά δεν υπήρχαν καθόλου φανάρια. Για περίπου 40 χρόνια οι άνθρωποι οδηγούσαν αυτοκίνητα χωρίς την ύπαρξη φαναριών να καθορίζουν τους οδικούς κανόνες συμπεριφοράς.

Τα πρώτα ηλεκτρικά φανάρια που εφηύρε ο Lester Wire στο Salt Lake City το 1912 είχαν μόνο κόκκινο και πράσινο χρώμα, ενώ διέθεταν ένα κουδούνι που ενημέρωνε τους οδηγούς για το πότε το φανάρι θα άλλαζε χρώμα.

Δε χρειάστηκε να περάσει πολύς καιρός –σημειώνει ο αρθρογράφος- για να συνειδητοποιήσουν οι άνθρωποι ότι αυτή δεν ήταν η ιδανικότερη λύση και κάπως έτσι… γεννήθηκε το πορτοκαλί φανάρι.

Το κόκκινο χρώμα, τουλάχιστον στη Δύση, θεωρούνταν ως το χρώμα του κινδύνου, ενώ το πράσινο προέκυψε από τα σήματα που χρησιμοποιούνταν στους σιδηροδρόμους.

Το κίτρινο χρώμα (πορτοκαλί στα φανάρια) είναι αυτό που βλέπει πρώτο το ανθρώπινο μάτι, καθώς τα φωτεινότερα χρώματα αντανακλούν περισσότερο φως και επομένως διεγείρουν πιο πολύ τα μάτια.

Κι ενώ από το κόκκινο και το πράσινο εξαρτάται η ροή της κυκλοφορίας σε μια οδική αρτηρία, το πορτοκαλί χρώμα δεν εξυπηρετεί κανένα τέτοιο σκοπό. Αντίθετα, θα μπορούσε να πει κανείς ότι λειτουργεί ως μια «εφήμερη ζώνη απόφασης».

Όταν ένα φανάρι γίνεται πορτοκαλί, οι οδηγοί ανάλογα με τη θέση και την ταχύτητα του οχήματός τους μπορούν να επιλέξουν αν θα επιταχύνουν ή αν θα κόψουν ταχύτητα και θα σταματήσουν στο κόκκινο που ακολουθεί.

Φυσικά, όταν μαθαίνει κανείς να οδηγεί οι εκπαιδευτές ενημερώνουν τους νέους οδηγούς ότι το πορτοκαλί χρώμα στο φανάρι σημαίνει ότι κόβουμε ταχύτητα και ετοιμαζόμαστε να ακινητοποιήσουμε το όχημα, όμως στην πραγματικότητα αυτό που ισχύει στους δρόμους είναι πολύ διαφορετικό. Πολλές φορές μπορεί να είναι πολύ πιο επικίνδυνο να επιβραδύνει κανείς απότομα στο πορτοκαλί, παρά να επιταχύνει για να το περάσει.

Το πορτοκαλί φανάρι συνήθως διαρκεί από 3 έως 5 δευτερόλεπτα. Μέσα σε αυτό το ελάχιστο χρονικό διάστημα ένας οδηγός πρέπει να υπολογίσει την απόστασή του από το φανάρι, την ταχύτητα που έχει, την κίνηση στο δρόμο κ.ά για να αποφασίσει πώς θα συμπεριφερθεί μπροστά σε ένα πορτοκαλί φανάρι.

Μια λάθος εκτίμηση μπορεί πάντα να αποβεί μοιραία…

Το μέλλον των φαναριών

Στις μέρες μας φυσικά η τεχνολογία των φαναριών έχει προχωρήσει πολύ και όσο περνάει ο καιρός εξελίσσεται ακόμη πιο πολύ: ειδικές κάμερες και αισθητήρες στους δρόμους ή τα φανάρια μπορούν να ανιχνεύσουν την παρουσία αυτοκινήτων, ποδηλάτων και πεζών και να προσαρμοστούν ανάλογα.

Αυτά τα συστήματα συντονισμένης σηματοδότησης προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι τα φανάρια δεν θα γίνονται κόκκινα τη στιγμή που πλησιάζουν τα αυτοκίνητα, ή δε θα έχουν ένα αυτοκίνητο να περιμένει σε ένα κόκκινο φανάρι όταν δεν υπάρχει κίνηση στη συγκεκριμένη διασταύρωση. Αυτό θα εξοικονομήσει καύσιμα και χρόνο, ενώ θα μειώσει και τον εκνευρισμό των οδηγών.

Το αμερικανικό υπουργείο Μεταφορών υπολογίζει ότι τα ανταποκρινόμενα σήματα κυκλοφορίας μπορούν να εξοικονομήσουν έως και 10% στα καύσιμα όλων των οχημάτων, που φτάνουν τα 17 δισεκατομμύρια γαλόνια το χρόνο, σύμφωνα με το δημοσίευμα.

Source: newsbeast.gr